POLEN NEDİR

Çiçekli bitkilerin erkek organlarında meydana gelen üreme ünitelerine polen denir. Arı poleni ise, bal arısı tarafından toplanan kurutulmuş polen peletleridir. Polen, arılar için doğada bulunan tek protein kaynağıdır. Bal arıları polen toplama uçuşuna genellikle sabahın erken saatlerinde başlar. Polen toplamaya çıkacak olan arı midesini bal ile doldurduktan sonra kovanından ayrılır. Bal arısı, çiçekten çiçeğe dolaşırken sert vücut kıllarına yapışan polenleri orta bacaklarındaki fırçalar yardımıyla toplar ve ağzından çıkardığı bir miktar salgı ile nemlendirip birbirlerine yapışmasını sağladıktan sonra yine orta bacakların yardımıyla arka bacaklarındaki polen sepetine yerleştirir. Polenin sepete yerleştirilme işi bazen uçuş sırasında havada bile devam etmektedir. Tarlacı arılar, genelde ya polen, ya da nektar toplamakta olup, çok az bir yüzdelik kısmı ise hem nektar hem de poleni aynı anda toplamaktadır, ki bu durum daha çok hem poleni, hem de nektarı aynı anda veren bitkiler ziyaret edildiğinde görülmektedir.

POLENİN BESİN İÇERİĞİ VE KULLANIMI

Polen dünyadaki “Tek Tam Gıda” olarak tanımlanmaktadır. Aslında bitkilerin üreme hücresi olan polen, arılar tarafından yavru beslenmesinde ve arı sütü salgılayan genç işçi arıların beslenmesinde yüksek miktarda kullanılır. Polen bileşiminde; lifler, vitaminler, mineraller, aminoasitler, fenolik ve flavonoid maddeler ve yaklaşık %20 oranında protein içerir. Bu da günlük vitamin ve mineral ihtiyacınının karşılanmasına destek olur. Polenin içeriğinde; B1, B2, B3, B5, B6, E, C vitaminleri, potasyum, kalsiyum, magnezyum, çinko, demir, bakır, manganez ve fosfor gibi mineraller yer alır. Yetişkinler için günde 2-4 tatlı kaşığı, çocuklar için ise günde 1-2 tatlı kaşığı polen tüketilmesi önerilmektedir.

POLEN VE ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN HEPATİT B

2001 yılında Ryazan Üniversitesi’nde yapılan çalışmada; Hepatit B’li çocukların polen tüketiminin karaciğer fonksiyonları üzerine etkisi araştırılmıştır. Çalışmaya 3-5 yaş aralığındaki karaciğer fonksiyon değerleri yüksek olan 65 Hepatit B’li çocuk katılmıştır. Bu çocukların 18’inde ise kabızlık bulguları olduğu tespit edilmiştir. Çalışmaya katılan 65 çocuktan 47’sine 4 hafta boyunca yemekten önce günde üç kez bal ile karıştırılan polen verilmiştir. 18’ine ise 4 hafta boyunca günde 2 kez 0.5 ml/kg polen ve laktuloz (kabızlık tedavisinde kullanılan emilmeyen bir şeker) karışımı verilmiştir. Çalışmanın sonucunda başlangıçta yüksek seyreden karaciğer testlerinin her iki grupta da (ALT, AST, GGT) düşerek normal değerlere yaklaştığı bulunmuştur. Araştırmacılar bunun polenin yüksek oranda vitamin ve mineral içermesinden kaynaklandığını ve karaciğer hastalıklarında polen tüketiminin olumlu etkileri olduğunu belirtmişlerdir.

Kaynak: D. Uzbekova, V.G. Makarova, L.G. Chugunova, N.A. Chernobavskaya, L.N. Mirgorodskaya. Pharmacology, “Bee Collected Pollen And Lactulose In Treatment Of Chronıc Hepatıtıs B In Chıldren,“ Ryazan State Medical University, Russia.